Ni: Kenneth
G. Dela Rosa
Noong
unang
panahon sa kaharian
ng Alibalisingsing may isang
kakaibang puno ng
narra kung saan nakatira ang tatlong magkakaibigang Bonyok Manok,
Numsilak Peacock, At Charo Paru. Lahat sila`y kilalang-kilalang sa pagpapalaki ng
malawak na rantso
ng mga halamang
herbal at mga samu`t
saring bulaklak.
Wala pang
kulay ang balahibo
ng mga peacock
noon, ang paru-paro ay
hindi pa nakakalipad at tanging paa
lamang ang kanyang
ginagamit sa pagtatrabaho
sa rantso, ang
manok nama`y hindi
pa nakakatilaok at
ang alam lang nito
ay ang pagkanta ng malakas kapag nagtatrabaho.
Minsang nangarap
si Charo Paru na
magkaroon ng pakpak
upang mapabilis ang
kaniyang pagbubungkal ng
lupa at pagdidilig
ng mga tanim, gusto
din nitong maangkin
ang makulay na
damit ng Reyna Maria Linasya
para maipasikat niya sa
mga tao at mga hayop
“ Ano ba ang pangarap nyong dalawa? “ Ang tanong ni Charo Paru sa dalawang kaibigan habang sila`y nagtatanim
ng oregano at lagundi.
“ Ang magtanim ng mga halamang gagagamitin sa panggamot
sa may karamdaman nating mamamayan” ang
masayang sabi ni Bonyok Manok kay Charo Paru.
“Ayos na ako
sa ganitong buhay kaibigan.” dagdag ni
Bonyok Manok.
“ Eh! Ikaw kaibigang
Numsilak Peacock, mukhang ang tahimik
mo `ata diyan?” Ang tanong ni Charo.
“ Sapat na ako ditong nagbubungkal at nagdidilig ng halaman Charo Paru, higit
na masisiyahan ako kapag lumaki
ang itinanim ko at magamit ang mga
herbal na halaman
para sa maysakit.” Saad ni Numsilak Peacock na patuloy
sa pagbungkal ng lupa.
“ Basta ako! Gusto
kong maging sikat, gusto kong libutin
ang mundo, ang mapagkalooban ng mga malalapad
na pakpak upang
ilipad ako sa langit. Gustong-gusto kong ikabit ang
lahat ng bulaklak
sa aking katawan at tiyak kong
hahangaan ako ng mga tao
at hayop sa buong
sansinukob.” Ang sabi ni
Charo
Paru na tila bilib
na bilib sa sarili.
Natahimik ang dalawa
sa sinabi ni
Charo Paru. Iba kasi ang
turo ng mga magulang ni Numsilak Peacock at Bonyok
na hindi kasikatan
ang hahangaan ng mga tao kundi
ang kabutihan na ginagawa ng isang tao.
“ Basta ako Charo, masaya
na akong nagtatanim dito sa
ating rantso ” Ang nakangiting sabi ni
Bonyok.
“ Ganun din ako Charo, mahal ko ang rantsong
ito.” Ang maang na sagot ni Numsilak.
Napabuntong hininga si Charo,
inis na inis
siya sa mga
kaibigan “ Bakit ayaw ba
nilang mangarap na kagaya
sa akin? Ang
lumipad sa iba`t ibang dako ng
daigdig. Ang tingalain
ng mga tao
at mga hayop” Ang
sabi nito sa
sarili habang nagmamasid
sa mga bulaklak.
Araw-araw ay laging
nagdadamit si Charo
ng makukulay na damit
at idinikit niya ang
mga bulaklak sa tela
nito. May gumamela, rosas, sunflower, at marami pang iba . “ Dapat sa lahat ng sulok ng damit ay
mayroong bulaklak.” Ang saad ni Bonyok sa isip. Ibabandera kasi niya iyon sa
buong kaharian at tinitiyak niya sa sarili
na iyon ang ikasisiya ng mga tao
at mga hayop .Maraming mga tao at mga
hayop ang dumarating upang makita ang
taglay niyang kagandahan sa suot nitong bulaklakin. Hindi kumukurap ang mga tao
katititig sa damit ni Charo na may palamuting bulaklak.
“ Ang ganda-ganda talaga ni
Charo!” Ang tilian ng mga puting kabayo.
“ Sana ikaw nalang ang nanay
namin!” Ang sigaw ng mga biik.
“ Ibang-iba ka talaga sa lahat
Charo.” Ang sabi ng mga ibon.
“ Charo! Charo! Charo! Charo!” Ang pagbubunyi ng mga tao kay Charo Paru.
Isang araw magkakaroon ng
paligsahan para sa nalalapit na pagdiriwang sa kaharian ng Alibalisingsing.
Bibigyan ng karangalang ginto medalya, salapi, at ang makulay na kasuotan ng
reyna kapag naabot ang puting tela sa madulas kawayang mayroong isang daang
talampakan ang taas.
Tanghali noon nang si Charo ay
nagpasyang pumunta sa palengke. Bibili siya ng mga buto ng sunflower at ilang
pananim sa rantso ng mapansin niya ang nakapaskil na anunsyo ng reyna. Ito`y
patungkol sa paligsahan. Pinagmasdan niya itong mabuti.
“ Aba Inang! May paligsahan
pala ang Reyna Linasya. Gusto ko ding sumali diyan!” Ang sabi ni Charo.
“ Oo naman, lahat dito sa kaharian ay pwedeng-pwede lumahok sa paligsahan.” Ang sagot ng tindera.
“ Kayo po? Nais nyo bang
sumali? Ang alok ni Charo sa tindera. Napatawa ito ng malakas “ Ano ka ba naman
Charo, matanda na ako at paakyatin pa ng mataas na kawayan, mapilayan pa ako”
Ang sagot ng Tindera
Nagkibit-balikat nalang si Charo sa mga
iminungkahi ng tindera. Dali-dali siyang umuwi para ilahad ang nabasa niyang
anunsyo ng Reyna Linasya.
“ Hindi ko na hangad iyang damit
Charo.” Sabi ni Numsilak.
“ Kuntento na ako dito”
dagdag pa ni Bonyok habang nakahiga sa duyan.
Ilang araw ding nagtiyaga
para mapapayag niya ang mga kaibigan para lumahok sa patimpalak. Nais kasi ni
Charo Paru na sumali si Bonyok Manok dahil ito lamang ang nakakalipad sa
kanila, ang tanging pag-asa niya para maukha ang makulay na kasuotan.
“ Sige sasali na kaming
dalawa ni Numsilak.” Sambit ni Bonyok, alam kasi nitong magtatampo ang kaibigan
kapag hindi napagbigyan ang hiling nito.
“Tiyak kong matatalo din ako
sa paligsahan, sigurado kong si Bonyok ang makakakuha noon. Ibibigay niya iyon
sa akin kapag hiniling ko.” Ang bulong ni Charo sa sarili. Unti-unti ng
lumalalim ang gabi ngunit hindi makatulog si Charo sa kakaisip sa makulay na
kasuotan ng reyna.
“ Akin lamang iyon! Akin!
Akin!” Ang napangiting sabi ni Charo na tila hindi pa dinadalaw ng antok sa
kanyang higaan.
Magbubukang-liwayway ng gumising
si Charo, handang-handa na siya para sa makulay na kasuotan. Maaga pa ay naroon
na sa palasyo ang tatlong magkakaibigan matiyaga silang nag-antay sa iba pang
mga kalahok at mga manood. Maya-maya`y isa-isa nang dumarating ang mga
katunggali na sila Beyang Chetaah, Browny Aso,
Nikulas Ahas, Balumbang Langgam, at Impong Ipis.
Tumunog ang batingaw na gong,
hudyat na iyon sa pagsisimula ng patimpalak, halos hindi mahulugang-krayom ang
dami ng mga taong gustong mapanood ang pag-akyat sa madulas na kawayan. Isa-isa
ng pumusisyon ang manlalaro sa tapat ng kawayan.
“ Ihanda nyo na ang inyong mga
sarili.” Sambit ng pinunong kawal ng palasyo.
“ Isa… dalawa….. tatlo… Gooo” Ang
malakas na sigaw ng pinunong kawal na sinabayan ng pagpalo sa malaking gong.
Mabilis ang tibok ng puso ng bawat isa ngunit itong si Charo Paru ay nasisiyahan
sa mangyayari sa paligsahan.
Agad na kumapit si Beyang Chetaah
sa kawayan, buong lakas at bilis siya sa pagtakbo ngunit ang nangyayari ay
bumbagsak lamang siya sa lupa. Sinubukan nyang muli ngunit bumabagsak pa rin
siya.
“ Booog.” Ang pagbagsak ni Browny Aso. Nang makita ni Numsilak na
maraming nahuhulog ay natakot siya kung kaya`t nagdesisyon na lamang siya na huwag
ng umaakyat sa halip ay panoorin nalang niya and dalawang kaibigan.
Nasa ikalimangpu`t dalawang talampakan na si Impong Ipis at Balumbang
Langgam nang `di sinasadyang umihip ang malakas na hangin, natangay sila pa
ibaba, at isa muling malakas na “ Boooog! “
“Booog!” ang narinig ng mga tao.Sabay-sabay bumagsak ang ipis at langgam
sa lupa. Dadalhin sana sila sa malapit na paggamutan ngunit idineklarang patay
sina Impong Ipis at Balumbang Langgam.
“ Hindi ako natatakot! makuha
ko lamang ang telang puti na iyan, mapapasa akin ang makulay na kasuotan ng
reyna. Ha! ha! ha! ha!” Ang malakas na sigaw ni Charo Paru sa itaas ng kawayan.
“Sige Charo! Sige! Huwag kang
susuko.” Ang malalakas na sigawan ng mga tao na sumusuporta sa kanya.
Nasa ika tatlumpu`t isang
talampakan na si Charo Paru ng makaramdam siya ng pananakit ng tuhod at
kalamnan, naririnig pa rin niya ang sigaw ng mga tao. Sumasakit na rin ang
kaniyang tiyan dahil sa patuloy na pagdausdos pataas sa madulas na kawayan.
Ilang Segundo pa ay “ Boooooog”
isang muling malakas na lagabog sa lupa . bumagsak si Charo Paru na napapangiwi
ito sa sakit na nararamdaman, tila hindi siya makahinga at walang boses na
lumalabas sa bibig niya, nakatulala lamang ang mga tao at mga hayop sa kanilang
nakita dahil ang kanilang iniidolo ay bumagsak sa lupa.
“ Aray ko po!” Ang nakakapangilabot na sigaw
ni Charo, dali-daling tumakbo si Numsilak Peacock patungo kay Charo upang
lapatan ng lunas ang nabaling-braso at
mga sugat nito
“ La! Lalalalala! La lalala! “
Ang isang napalakas na awit ni Bonyok Manok habang nakatayo sa maliit na
sangang-kahoy, nabaling ang tingin ng mga tao kay Bonyok Manok, ipinagaspas
niya ang knyang pakpak na nag-aatubiling lumipad patungo sa puting tela,
tumingala siya sa himpapawid na waring `di alintana ang mangyayari. Napipilitan
man siya ay gagawin niya iyon para sa kaibigan. Ilang saglit pa`y lumipad
paitaas si Bonyok Manok at lumampas pa sa mataas na kawayan, umabot ito sa ulap
na tila tuldok nalang kapag titingnan ng mga tao at mga hayop sa ibaba.
“ Tingnan ninyo oh! Hindi na mkita si Bonyok. Kahanga-hanga
si Bonyok! Papaano siyang makakapunta doon? napakalakas ng hangin sa itaas,
kahit ang guryon ko ay nasisira sa lakas ng hangin!.” Ang bulong ng isang
mangangasong lalaki.
“ Panalo na si Bonyok! Panalo na!” ang sigawan
ng mga manonood.
“
Mabuhay si Bonyok! Sigaw ng mga hayop.
“
Mabuhay!” Ang sigaw muli ng mga tao.
Maging ang reyna at ilang kawal ay napabilib sa ipinakitang husay ni Bonyok
Manok.
Nagwagi si Bonyok Manok. Ipinasuot sa
kaniya ng Reyna Linasya ang pinakamakulay at pinakamahal na kasuotan sa daigdig
na matagal nang inaasam ni Charo Paru. Ibinigay din ng reyna ang mga salaping
premyo sa pagkapanalo ni Bonyok, pinagawaan pa siya ng monumento bilang
pagkilala sa kanyang katapangan sa ere.
Tuwang-tuwa si Numsilak Peacock
sa pagkakapanalo ng kaibigang manok ngunit tila may lihim na naman na sama ng
loob si Charo Paru dahil sa tanyag na ito sa kaharian ng Alibalisingsing ay
nakakalipad pa “ Darating din ang araw na magkakaroon ako ng pakpak.” Ang
bulong sa sarili. Ilang araw pa ay nagkasakit nang malubha si Charo Paru naging
matamlay ito, at kapag nakikita niya ang kasuotan ng reyna ay naghihilakbot ang
kaniyang puso. Hindi din nito pinapansin ang dalawang kaibigan.
Pinasyahan ni Bonyok Manok na ipagkaloob ang
makulay na kasuotan sa kaibigan dahil ito lamang ang pinagmulan ng pagkakasakit
ng kaibigan si Charo Paru, ngunit kailangan munang ipaalam niya ito sa Reyna
Linasya.
“ Magandang araw sa inyo mahal na reyna!” Ang sabay-sabay na bati ng
magkakaibigan.
“ Ano ang sadya ninyo dito sa aking kaharian? “ Ang nagtatakang tanong
ng reyna.
“ Nais ko po sanang sabihin sa inyo mahal na reyna na ibibigay ko po
itong makulay na kasuotan sa aking kaibigang si Charo Paru.” Ang sagot ni
Bonyok Manok.
“Hindi iyon maaari Bonyok,ikaw ang nagwagi sa patimpalak sa pag-akyat sa
madulas na kawayan. Hindi Ba? “ Ang sabi ng reyna.
“ Ikamamatay po kasi ng aking kaibigan kapag hindi iyon maging kanya.”
Ang sambit ni Bonyok Manok. Pinagmasdang mabuti ng Reyna ang mukha ni Charo
Paru na matamlay ang mukha at nakatulala lamang sa iisang lugar.
“ Isa kang mabuting kaibigan Bonyok Manok. “ Ang natutuwang sabi ng
reyna.
Ipinasuot ng reyna kay Charo ang makulay na kasuotan, hiniling din nito
na gawin na lamang pakpak iyon para siya ay makalipad at mapabilis ang
pagtatrabaho sa malawak na rantso. Hindi nagdalawang isip ang Reyna Linasya na
ipagkaloob ang hiling nito. Muling bumalik ang sigla ni Charo Paru, mabilis
niyang natatapos ang mga gawain sa rantso, ikinatuwa naman ito ng dalawang
kaibigan.
Kinabukasan nagpasya si Chato Paru na umalis ng walang paalam ,
lilibutin niya lahat ng gusot niyang marating. Tumingala siya sa ulap, ibinuka
ang makulay na pakpak at lumipad ng
mataas sa kalawakan. Iniikot niya ang paningin , nakita niya ang maniningning
na tala at mga planeta. Lumipad muli siya upang marating ang bituin.
“ Ang ganda pala dito! “ sabi niya habang nasa bituin
“ Mainit pala dito! Gusto ko pang mabuhay nang matagal” sabi niya habang
nasa planetang Venus.
“ Medyo kitang-kita pala ang daigdig kapag dito ka sa buwan.” Sambit ni
Charon a naglalaro pa sa buwan.
Naikot na niya ang kasulok-sulukang
bahagi ng pitong kontinente, iba`t iba ding nilalang ang nakita niya sa
paglalakbay, nakita din niya ang samu`t saring mga uri ng bulaklak, puno, at
herbal na halaman. Maraming tao at mga hayop ang humanga at nagkagusto sa
taglay niyang kagandahan. Maging ang ilang prinsipe sa ibang kaharian ay gusto
siyang pakasalan.”
“ Ang sarap talaga kapag may pakpak ka..
Magagawa mo ang gusto mo .” Ang nawiwiling sambit ni Charo Paru sa sarili.
Ilang buwan siyang
namasyal ipinasya niyang bumalik muli sa Kaharian ng Alibalisingsing. Iba na
ang nasa isip niya ngayon “ Ang maangkin
ang kaharian ng Alibalisingsing.” Sambit sa sarili.
“Akin ang kahariang ito.” Ang sigaw ni Charo
sa Ventanilla ng reyna.
“ Ikaw pala Charo.,
nalibot mo na ang mundo, at sawang-sawa ka na. Hindi ba?” sabi ng reyna.
“Akin ang kahariang ito!” ang muli niyang
sambit na may kalakasan ng boses sabay lipad patungo sa korona ng reyna.
Sa matinding galit ng reyna ay ikumpas niya
ang kamay at sumigaw sa pamamagitan ng
kakaibang wika “ Abra! E! umla di ado kabra!”
“ Booog!” Bumagsak biglang bumagsak si Charo Paru sa sahig ng
palasyo. Hindi niya maigalaw ang buo niyang katawan. Nararamdan niyang nahihilo
at masakit ang kaniyang dibdib.
“
Wala kang utang na loob Charo Paru! Inikot mo na ang lahat ng lugar sa buong
daigidig, at gusto mo pang angkinin ang kaharian ko.. Nakalimutan mo na ako ang
reynang makapangyarihan at anak ni bathala. Ubos na ang pasensya ko sa iyo
Charo Paru!.” Ang galit na galit na sambit ng Reyna Linasya habang nanlilisik ang
mga mata nito. Hindi na nakasalita si Charo Paru sa halip unti-unti niyang
nararamdaman na lumiliit ang katawan niya, nagkakaroon siya ng mahahabang sanga
sa ulo, naglalaho na pati ang kaniyang paningin, maging ang kaniyang dalawang
paa. Ang pakpak niyang makulay katulad ng bahaghari ay nawala at napapalitan
ito ng itim na itim na mantsa bilang simbolo ng kasamaan.
Ipinatawag ng reyna si Bonyok at Numsilak para
ibalik ang damit sa manok ngunit tumanggi si Bonyok sa gustong mangyari ng
reyna sapagkat nag-aalala siyang maging kagaya din ng ugali ni Charo Paru kapag
nasuot ang kasuotan ng reyna. “ Matagal na po kaming magkaibigan ni Numsilak Peacock at
mahaba-haba na ang aming pinagsamahan dito sa kaharian. Ilalaan ko na lamang
ito kay Numsilak Peacock.” Ang matamis na sabi ni Bonyok Manok sa reyna.
Nasiyahan muli ang reyna, dahil sa ugali ni Bonyok na mapagbigay, ginawa itong kanang kamay ng reyna na
gigising sa buong kaharian ng
Alibalisingsing, at si Numsilak Peacock
nama`y ginawang tagapayo ng reyna. Ipinagkaloob din sa kaniya ang makulay na
kasuotan ngunit binalaan ng reyna si Numsilak na bihira lamang itong ipapakita
sa mga tao at sa mga hayop maging sa ibang mga dayuhan. Sinunod naman ito ni
Numsilak Peacock
Samantala, hiniling pa rin ng dalawang
kaibigan na si Charo Paru ay manatili sa hardin ng mga bulaklak. Doo`y walang
tigil siya sa panunubok na mapitas muli ang bulaklak upang maidikit sa sarili niya
ngunit hindi na ito nangyari, hindi na rin siya nakakalakad kaya hindi siya makalapit
sa mga kaibigan, sa mga tao at mga hayop ,sa halip kapag
nakikita siya ng mga bata ngayo`y paglalaruan lamang siya at ilalagay sa bote o kaya`y papatayin .
Ito ang naging dahilan kung bakit mas makulay ang
kasuotan ni Numsilak Peacock na hanggang ngayo`y nasa kaniya pa rin , kung bakit tumitilaok ang
manok araw-araw, at kung bakit hindi na makulay ang pakpak ni Charo Paru na
lagi nalang nasa mga bulaklak na wari`y naglalahad ng pagsisisi at pagluha sa
tuwing ito`y dadapo sa mga bulaklak.
Lumipas ang mahabang panaho`y
naging bulung-bulungan at alamat ang
tungkol sa isang insekto na lumilipad at dumadapo sa mga bulaklak at halaman na
ngayo`y tinatawag nating paru-paro,
ang pangalang pinagmulan ni Charo Paru na isang itim na insekto.